Dory เป็นปลาความจำสั้น คิดหรือทำอะไรได้ไม่นานก็ลืม ต้องมีคนคอยบอกคอยเตือนเธออยู่บ่อยๆ ไม่ต่างอะไรกับตัวเราเองที่มีใจจดจ่อกับอะไรได้ไม่นาน พอมีสิ่งเข้ามาเบนความสนใจ เราก็ลืมเรื่องที่เราทำอยู่ ส่งผลให้การปฏิบัติของเราเมื่อเราได้หัวข้อมาให้ปฏิบัติ เราทำต่อได้สักพัก พอมีหัวข้อใหม่เราก็ทำหัวข้อใหม่ ไม่ได้ตามติดหัวข้อเก่าที่เราได้มาก่อนหน้านี้ เป็นเหตุให้แทนที่เราจะแก้ไขปัญหาของเราในเรื่องใดเรื่องหนึ่งให้ขาดได้ แต่เพราะการคิดและปฏิบัติไม่ต่อเนื่อง เรื่องเหล่านั้นจึงยังค้างคาอยู่ไม่ได้ถูกแก้ไขอย่างเด็ดขาด ครูบาอาจารย์หลายท่านเคยเตือนเคยทักเราเรื่องนี้ แต่เราไม่เคยเห็นภาพรวมจนมาเห็นพฤติกรรมของ Dory ตรงนี้ ทำให้เราเห็นถึงภาพใหญ่ของการปฏิบัติของเราว่าทำไมถึงไปได้ช้านัก
Dory มีภารกิจที่ต้องตามหาพ่อแม่ของตัวเอง แต่เนื่องจากเธอมีความจำสั้น ทำให้เธอต้องคอยพึ่งพาคนอื่นให้ช่วยบอกทาง Dory ยากที่จะทำอะไรให้สำเร็จได้ด้วยตัวเอง หากเธอยังมีปกติจำอะไรไม่ได้นานแบบนี้ แล้ว Dory หาครอบครัวสำเร็จได้อย่างไร เป็นเพราะเธอมีกัลยาณมิตรที่ดีคอยช่วยเหลือ แนะนำ บอกกล่าว และสิ่งสำคัญคือ Dory เชื่อใจ และเชื่อฟัง กัลยาณมิตรที่เธอยอมรับพวกเขา และพวกเขายอมรับในตัวเธอ เหมือนตัวเราเองที่มีครูบาอาจารย์ที่ให้ความเมตตตาคอยแนะนำสั่งสอน ผิดตรงที่ Dory Amy ยังชอบเถียง ดื้อด้าน ยังอยากที่จะทำตามความต้องการของตัวเองอยู่ เจ็บตัวเจ็บใจมาหลายครั้ง แต่ยังไม่วายดื้อดึง ต้องรอให้ถึงวันที่กัลยาณมิตรรำคาญตัดหางปล่อยวัดเหมือนที่เราดูพฤติกรรมที่เราเห็นว่าน่ารำคาญของ Dory บอกอะไรทำอะไรก็ลืมหมด ต้องบอกซ้ำซากปากเปียกปากแฉะ ถ้าเป็นเรา เราทิ้งเขาไปแล้ว หรือเราต้อรอให้ถึงวันนั้นถึงจะยอมฟัง แต่หากเมื่อถึงวันนั้นจะยังมีคนบอกเราเหมือนเดิมหรือเปล่า
เรื่องราวการตามหาครอบครัวขอ Dory ดำเนินมาเรื่อยๆ เธอพบเจออุปสรรค์ระหว่างทางมากมายที่เกือบทำให้เปลี่ยนใจหลายครั้ง แต่เนื่องจาก Dory มีจิตใจกล้าหาญ เธอก็ไม่ย่อท้อเพราะเธอเชื่อมั่นว่าเมื่อเจอทางตัน มันจะมีทางอื่นให้เดินอยู่เสมอ เธอมีนิสัยช่างสังเกต และมีความมุ่งมั่น ทำให้เธอสามารถหาทางออกให้กับตัวเองได้ เธอรู้ว่าเธอจะลืมเรื่องที่ทำอยู่ เธอจะค่อยๆ ประติดประต่อเรื่องราว จากชิ้นเล็กชิ้นน้อยเพื่อกระตุ้นให้เธอจำได้ว่าเธอกำลังทำอะไรอยู่ จนในที่สุดเธอก็สามารถตามหาครอบครัวของเธอได้สำเร็จ
มันทำให้เราเห็นถึงความแตกต่างของเรากับ Dory ว่า เราเป็นคนขี้กลัว ชอบที่จะอยู่ใน Comfort Zone ขาดความมุ่งมั่น ไม่กล้าที่จะทำอะไรใหม่ๆ กลัวผิดพลาดกลัวผิดหวัง ทำให้เราต้องติดค้างอยู่กับสิ่งเดิมๆ ซึ่งหลายครั้งที่การยึดติดของเรามีแต่ทรงกับทรุด คือไม่มีอะไรดีขึ้นแต่กลับค่อยๆ แย่ลงในที่สุด
สิ่งที่เราขาดอีกอย่างคือเราเป็นพวกไม่ค่อยสังเกต ปล่อยผ่านเรื่องราวต่างๆ หลายครั้งที่เราคิดแต่เรื่องข้างหน้า ไม่ได้คิดภาพรวม ไม่คิดถึงผลของการกระทำของเราว่า เมื่อทำไปแล้วจะเกิดอะไรขึ้น ผลจากการกระทำของเราจะส่งผลกระทบกับใคร แค่ไหน ทำให้เมื่อตัดสินอะไรไปต้องเจอกับทางตันอยู่บ่อยๆ
Finding Dory ทำให้เราเห็นจุดบอดและเห็นจุดแข็งของ Dory ขั้นต่อไปของเรา คือการฝึกตัวเองให้ทำอย่างไรไม่ให้เป็นความจำสั้นเหมือน Dory ทำอย่างไรถึงจะจดจ่อกับเรื่องใดเรื่องหนึ่งเป็นเวลานานและฝึกตัวเองให้มีใจกล้าหาญ มีความมุ่งมั่น รู้จักสังเกต เรียนรู้และไม่กลัวความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นจากการตัดสินใจของตัวเอง เชื่อฟังคำสั่งสอนของครูบาอาจารย์ ยอมรับฟังความคิดเห็นของคนอื่น เพื่อว่าวันหนึ่งการปฏิบัติของเราจะสำเร็จได้ เหมือนที่ Dory ประสบความสำเร็จมาแล้ว